Fayl nədir....?

[Guest Cavid018]

Fayl – informasiyanın diskdə tutduğu yerdir.

 

İki cür fayllar olur:

 

Sistem faylları – dəyişməyən fayllar, yalnız əlavələrin və əməliyyat sistemlərinin versiyaları digərlərilə əvəz olunduqda dəyişilirlər (*.sys).

 

İnformasiya faylları – dəyişilməyə məruz qalan fayllar, məsələn:

 

mətn redaktorlarında yaradılan fayllar (*.doc, *.odt, *.txt),

 

verilənlər bazasının faylları (*.mdb, *.odb),

 

elektron cədvəllərinin faylları (*.xls, *.ods),

 

mediya-fayllar (səs faylları: *.wav, *.mp3, *.ogg, *.midi, *.au, video-fayllar: *.avi, *.mov),

 

qrafik fayllar (*.jpg, *.gif, *.bmp, *.tif, *.png),

 

prezentasiyalar (*.ppt, *.pps, *.odp),

 

web-fayllar (*.htm, *.html),

 

konfiqurasiya faylları (sistem reestr, DHCP, WINS, DNS və Active Directory verilənləri).

 

Hər bir fayl yarandığı proqramdan asılı olaraq xüsusi formata (genişləndiriciyə) malikdir.

 

Hər bir faylın öz unikal adı və ünvanı vardır. Ünvan faylın harada yerləşdiyini göstərir. Eyni məqsədli faylları qovluqlarda quruplaşdırırlar. Bu istifadəçiyə bu və ya digər faylı tez axtarıb-tapmağa imkan verir.

 

Bütün əməliyyat sistemləri faylların axtarışı ilə məşğul olan xüsusi proqrama malikdir. Disketlər, bərk və kompakt disklər cığırlara və sektorlara bölünmüşdür. Ən birinci cığır və ya 0-cı cığır – yükləmə sektoru (Boot Record) sistem xarakterli olub, onda diskin formatı haqqında əməliyyat informasiya yerləşir.

 

Ondan sonra fayılların yerləşmə cədvəli (FAT və NTFS cədvəli) yerləşir. Bu cədvəldə diskdəki faylların ünvanları yerləşir. Əgər diskdən hər hansı fayl istifadə üçün çağırılsa, bu zaman bu cədvəldən həmin faylın yerləşdiyi cığır və sektor müəyyən olunur. Bundan sonra maqnit başlıq həmin yerdən faylı oxuyur, prosessor isə onu operativ yaddaşa göndərir.